Pestisit nedir, Pestisitin insana zararları ve etkenleri nelerdir, Türkiyede kullanılan pestisitler nelerdir? Pestisitler hakkında merak ettikleriniz burada.
Pestisit , zirai mücadele uygulamalarında kullanılan her türlü kimyasal maddeyi ifade eder. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının pestisitlerin maksimum kalıntı limitleri adlı yönetmeliğinde pestisitin tanımı bu şekliyle yapılmış olup maksimum kalıntı limit ve uygulama esasları da tek tek belirtilmiştir. Pestisit kullanmaktaki amaç, zararlı organizmaları engellemek, kontrol altına almak ya da zararlarını en aza indirgemektir. Pestisit ,kimyasal bir madde olabileceği gibi bir virüs ya da bakteri gibi biyolojik bir etken, antimikrobik, dezenfektan ya da herhangi bir araç olabilir.
Pestisitler nelerdir?
Pestisitlerin birçok türü vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz.
- Bakteri öldürücüler (Bakterisid)
- Kuş öldürücüler (Ahicide)
- İnsaktisid (Böcek ve haşerelere karşı kullanılan maddeler)
- Fungusid (Mantarlara karşı kullanılan maddeler)
- Herbisid (Yabancı otlara karşı kullanılan maddeler)
- Mollusid (Yumuşaklara karşı kullanılan maddeler)
- Rodensid (Kemirgenlere karşı kullanılan maddeler)
- Nematisid(Nematotlara karşı kullanılan maddeler)
- Defoliantlar (Yaprak dökücüler)
- Akarisid(Akarlara karşı kullanılan maddeler)
Günlük yaşam içerisindeyken insanların vücutlarına, besin kaynaklarına veya mal varlıklarına zarar verebilen bir çok zararlı organizmalar saydığımız bu Pestisitler durum ve koşullara göre belirli dozlarda kullanılarak yok edilmeye çalışılır.
Pestisitin insana zararları ve etkenleri nelerdir
Her ne kadar adına dizilerde rastlasak da yaşamamızda çoğu zaman farkında olmadan karşılaştığımız pestisitler, yaşam alanlarımızın zararlı mikroorganizmalardan arınması gibi konularda büyük fayda sağlamaktadır. İnsanlık tarihinde çok uzun yıllardır türlü türlü pestisitler kullanılmakta olup en fazla rastlanılan türü de kimyasal pestisitlerdir.
Pestisit kullanımının yararları olduğu gibi aşırı veya yanlış kullanım neticesinde doğabilecek insanlar ve diğer hayvanlar için potansiyel toksisiteler nedeniyle bazı zararları da olabilir.
Örneğin, kimyasal pestisitlerin ve etken maddelerinin akut toksik etkileri vardır.Karbamat, organofosfat ve klorlanmış hidrokarbon içeren birçok pestisit genetoksik etkiye sahiptir. Dolayısıyla da tarım ile uğraşan ve kimyasal pestisite maruz kalan insanlarda yapılan çalışmalarda görülmektedir ki , bu bireylerin yapısal ve sayısal kromozom anomalileri ile kardeş kromatid değişimleri artmaktadır. Bunun yanı sıra karaciğer, böbrek ve kaslarda bozukluklar da olabilmektedir.
Pestisitlerin şartlara göre kısa veya uzun dönem etkileri sürebilir. Mesela dikkatsiz veya özensiz ilaçlamalar sonucu pestisite maruz kalan kişide pestisit zehirlenmesi vakası meydana gelebilir. Bu tür akut zehirlenmelerinin en belirgin belirtileri: terleme, kusma, solunum güçlüğü, çarpıntı, ishal olabilir. Bu gibi durumlarda öncelikle soğukkanlı olmaya ve en yakın sağlık kurumlarına başvuruda bulunmak hayati tehlikeden kurtulmak için önemlidir. Unutulmamalıdır ki akut pestisit dediğimiz bu tür zehirlenmelere zamanında müdahale edilmez ise kişi ölebilir.
Pestisitlerin zararlı etkilerinin olabileceğinin her daim farkında olup zararlarından korunmak için mutlaka önlem alınmalıdır. Pestisitlerin direk olarak solunmaması ve bu maddelerle direk temas edilmemesi için gerekli eldiven, maske, tulum gibi ekipmanlar tercih edilmelidir.