Ekipmandeposu Blog İş Güvenliği Yazıları
Gaz maskeleri çoğunlukla kimyasal gaz ve sıvıların kullanıldığı ağır sanayi de kullanılsa da günümüzde halkın bilinçlenmesiyle evde basit bir vernik işleminde de kullanılmaktadır. Bu kadar sık kullandığımız gaz maskeleri nasıl çalışır? sorusunun cevabını vermeye çalışacağız. Ülkemizde en sık kullanılan gaz maskesi markaları olan 3m maske yada drager maske dışında piyasada bulabileceğiniz yüzlerce çeşit gaz maskesi olmasına rağmen aslında hepsi aynı mantık üzerinden hareket etmektedir. Filtre teknolojisi her ne kadar zamana bağlı olarak gelişmiş olsa da ilk kullanıldığından bu yana aynı kimyasal prensipler ile filtrasyon yapmaktadır.
Gaz Maskesi Filtresi Çalışma Prensipleri
Gaz maskesi filtresi üç temel prensibi kullanır. Maskeler havadaki zararlı maddeleri temizlemek için bu prensiplerden birini yada bir kaçını birlikte kullanır.
- Gözenekli filtre yapısıyla parçacık girişini engelleme (Parçacık Filtrasyonu)
- Zehirli maddeyle kimyasal reaksiyon vererek etkisizleştirme
- Absorpsiyon veya adsorpsiyon ile etkizileştirme
Parçacık Filtrasyonu: Adından da anlaşılacağı gibi filtrede bulunan ince gözenekli ön filtre ile havada asılı bulunan parçacıkları gözenekli yapıdan geçememe mantığına dayalı filtrasyon sistemidir. Ağzımıza tuttuğumuz mendil basit parçacık filtresine örnek olarak gösterilebilir. Bu tarz filtreler kimyasal gazlardan çok biyolojik tehlikelere karşı kullanılır. Şarbon mikrobunun büyüklüğü 1 mikrondur, parçacık filtreleri ise 0,3 mikrona kadar küçük olabilmektedir.
Kimyasal Reaksiyon İle Etkisizleştirme: Bu teknikte ortamdaki zehirli kimyasalla madde ile kimyasal reaksiyon gösterecek başka bir kimyasal kullanılır. Filtreye ulaşan zehirli kimyasal reaksiyona girerek farklı zehirsiz bir maddeye dönüşür, böylece korunma işlemi gerçekleşmiş olur. Bu teknik tek yada bir kaç benzer kimyasal için kullanabileceğinden kullanım alanı sınırlıdır. Bu teknik ilk olarak birinci Dünya savaşında klorin gazından korunmak için kullanılmıştır.
Absorpsiyon veya adsorpsiyon ile etkizileştirme (Aktif Kömür): Gaz maskesi filtrelerinde kullanılan en yaygın ve etkili yöntemdir. Kömürün özel teknikler ile gözenekli bir yapıya dönüştürülür. 1 Gram aktif kömürde 100-200 metre kare kadar bir yüzey alanı oluşmaktadır. Filtreden gecen kimyasal maddeler bu alanlara karbon tarafından tutularak filtreden geçmesi engellenir. Bu geniş karbon yüzeyi maske kullanıldığı sürece azalır. Karbon yüzeyi tamamen zehirli kimyasalla dolduğu zaman filtrenin de koruma özelliği bitmiş olur.
Bu yazımızda gaz maskesi filtrelerinin çalışma prensiplerini açıklamaya çalıştık. Aklınıza takılan soruları sorabilir, eklemek istediğiniz noktalar ver ise yorum kısmına yazarak bize yardımcı olabilirsiniz.
maskelere karşı bir sempatim var.Oynadığımız savaş oyunlarından olsun, salgın enfenksiyon virüslerinden olsun , filmlerden olsun görmeye alıştığımız şeyler olduğu gibi bana da oldukça havalı şeyler gibi geliyor.İmkanım olursa tam yüz kimyasal maskesi almak istiyorum.Bir kenarda durur , belli mi olur Allah göstermesin de belki lazım da olur. 😀
Merhabalar bende Drager 6300 Tam Yüz Gaz Maskesi ve A2B2E2K1 filtresi var filtre yıllardır açık fakat hiç kullanılmadı gazsız normal ortamda takılsa bir sıkıntı olur mu zehirlenme gibi durumlar yaşar mıyım içinde küflenme vb durumlar olabilir mi? Olabilirse filtreyi temizlemem mi lazım yoksa atmam mı lazım. Dediğim gibi normal oksijenin zararlı etkenlerin olmadığı bir ortamda takılıcak maske
Tarhi geçmiş veya tükenmiş filtlerin kullanımı önerilmemekte. Koku gelmiyorsa dikkatli bir şekilde kısa süreliğine kullanabilirsin.